Medische problemen met hersenen / schedel
Hersentumoren
Multidisciplinaire benadering voor betere zorg
Hersentumoren, maar bijvoorbeeld ook tumoren in het ruggenmerg, worden in het OLV Ziekenhuis altijd door een multidisciplinair team behandeld. Verschillende specialisten (neurochirurg, neuroloog, oncoloog, radioloog) komen regelmatig samen in het multidisciplinair oncologische overleg (de ‘MOC') om de toestand en de behandeling van de individuele patiënt te bespreken. Dit garandeert de best mogelijke opvolging.
Daarnaast kan elke patiënt rekenen een hoog kwalitatieve, persoonlijke omkadering van een paramedisch team (met gespecialiseerde verpleegkundigen, een psycholoog, ...).
Een zorgpad voor persoonlijke begeleiding van elke patiënt
De hele behandeling wordt uitgetekend als een ‘zorgpad', waarbij de patiënt in elk stadium van zijn behandeling (verwijsfase, diagnostische fase, behandelfase en follow-upfase) een beroep kan doen op degelijk onderbouwd medisch advies, persoonlijke informatie en een aandachtige opvolging.
Wakkere hersenchirurgie
Onze hersenen zijn het commandocentrum van ons lichaam. Zij sturen alle lichaamsfuncties aan. Het is dus belangrijk om bij hersenoperaties zeer voorzichtig te werk te gaan, zodat er geen belangrijke zones geraakt worden (denk maar aan de spraakcentra, of de motorische centra die arm-, been- en aangezichtsbewegingen uitvoeren). Wanneer een gezwel zich in de buurt van deze zones bevindt, zal de neurochirurg in samenspraak met de patiënt opteren voor een wakkere ingreep, waarbij de patiënt tijdens de operatie wakker gemaakt om aanwijzingen te geven.
De manier waarop de hersenen werken en georganiseerd zijn, is voor elke persoon anders. Zo is er bijvoorbeeld al een groot verschil tussen links- en rechtshandige patiënten. Maar ook het letsel of de tumor kan de aansturingszones in de hersenen verplaatsen. Daarom is een individuele, precieze aanpak zeer belangrijk.
Met een functionele MRI worden voor iedere patiënt afzonderlijk de verschillende hersengebieden in kaart gebracht (het ‘mappen' en laten oplichten van de gebieden die instaan voor de bewegingen of voor de spraak). Deze mapping gebeurt door bijvoorbeeld de hand te laten bewegen of door de spraak te testen.
Maar ook deze techniek van ‘mapping' geeft geen 100% volledig correcte weergave van de gevaarlijke zones in de hersenen. Daarom is het nodig om de kritische zones extra precies te lokaliseren in wakkere toestand, waarbij de patiënt opdrachten moet uitvoeren met handen en vingers, armen en benen, aangezicht. Ook moet de patiënt verschillende spraakoefeningen uitvoeren. Het wakkere gedeelte van de operatie duurt anderhalf tot twee uur.
Het belangrijkste voordeel van een dergelijke ingreep is dat men tijdens de operatie een onmiddellijke controle heeft over de gevaarlijke hersengebieden. Zo blijft het risico op blijvend letsel tot een minimum beperkt. Bovendien kan men door alle verschillende beeldvormingstechnieken, ‘mapping' en wakkere hersenchirurgie te combineren letsels opereren die vroeger niet geopereerd konden worden.
Film (in het Engels - niet voor gevoelige kijkers)
Behandelingen
Resectie/biopsie
Afhankelijk van de grootte en ligging van hersentumoren kan men opteren voor een resectie of voor een biopsie.
Bij een biopsie wordt een weefselcilindertje weggenomen met een speciale biopsienaald om te onderzoeken of de tumor goed- of kwaadaardig is.
Wanneer een hersentumor verwijderd kan worden spreekt men van ‘resectie'.
Zowel het nemen van de biopsie als de resectie gebeuren door middel van neuronavigatie, waardoor de ingreep zeer precies (computergestuurd) gebeurt.
Stereotactische bestraling (radiochirurgie)
Radiochirurgie of stereotactische bestraling wordt regelmatig toegepast in de neurochirurgie. Deze techniek laat toe kleinere tumoren, afwijkingen in de bloedvaten van de hersenen of metastasen (uitzaaiingen) te behandelen zonder dat de schedel operatief geopend moet worden. Radiochirurgie is een eenmalige precisiebehandeling. Met grote nauwkeurigheid wordt het gezwel of de bloedvatafwijking met een heel hoge dosis bestraald, zonder daarbij omliggende weefsels te beschadigen.
Pioniers in België
Samen met de dienst radiotherapie (Dr Luc Verbeke) heeft het neurochirurgisch team van het OLV Ziekenhuis Aalst meer dan 30 jaar ervaring in radiochirurgie. Daarmee behoren ze tot de pioniers in België in dit vakgebied. Radiochirurgie is teamwork, en wordt in samenspraak uitgevoerd door ervaren specialisten, waaronder uw neurochirurg, de radiotherapeut, de fysicus en neuroradioloog.
Doordat het OLV Ziekenhuis voortdurend innoveert en investeert in nieuwe technieken en high tech apparatuur, verloopt de stereotactische bestraling in het OLV Ziekenhuis niet meer met behulp van een hinderlijk kader dat op het hoofd geplaatst wordt. In plaats daarvan wordt een op maat gemaakt masker gebruikt, wat veel comfortabeler is voor de patiënt. De bestraling wordt uitgevoerd met lineaire accelerator: het Novalis Tx toestel.
Meer info? Bekijk de website van Novalis (in het Engels).
Voor welke aandoeningen?
Stereotactische bestraling is een geschikte behandeling voor kleine hersenmetastasen (uitzaaiingen), acusticus neurinomen (kleinere tumoren van de hersenzenuwen) en arterio-veneuze malformaties (AVM). Met uitzondering van AVM gebeurt de behandeling ambulant. Een arterio-veneuze malformatie (AVM) is een misvorming, een kluwen van bloedvaten bestaande uit aders en slagaders in de hersenen. Zo'n AVM ontstaat al heel vroeg in de zwangerschap (2de tot 3de week). Ze zijn dus altijd al aanwezig. Ze kunnen het hele leven onopgemerkt blijven of leiden tot een hersenbloeding.